N'chifukwa chiyani nsanje kapena nsanje ndi tchimo? (Agalatiya 5:19-21.)
Nsanje ikatuluka ndipo mumalola kuti ikhale ndi moyo ndi kukula mumtima mwanu, imakhala ndi zotsatira zoopsa. Tingaone nkhani zambiri zokhudza zimenezo m'Baibulo.
Pamene nsembe ya Abele inavomerezedwa ndi Mulungu, ndipo ya Kaini sinali, Kaini anapha mbale wake chifukwa cha nsanje. (Genesis 4:3-8.) Pamene Kora ankachitira nsanje Mose, anamezedwa ndi dziko lapansi. (Numeri 16.) Pamene Sauli anachitira nsanje Davide chotulukapo chomaliza chinali chakuti anaphedwa. (1 Samueli 18.) Ngakhale Yesu anaphedwa ndi atsogoleri achipembedzo a tsikulo chifukwa cha kaduka, kapena nsanje.
"Maganizo amtendere amapereka moyo ku thupi, koma nsanje imavunda mafupa." —Miyambo 14:30.
N'chifukwa chiyani nsanje ndi tchimo?
Nsanje ndi chinthu chimene anthu ambiri amaudziwa bwino kwambiri. Tikaona kuti wina ali ndi chinachake chomwe tikufuna kukhala nacho - zinthu zapadziko lapansi, umunthu winawake kapena utumiki, kapena talente - ndiye kuti anthu achibadwa amachita nawo nsanje. Tikufunikira kwenikweni kugwira ntchito tokha kuti tikhale omasuka ku izo, kuti tikhale oyamikira zomwe tapatsidwa ndi "kukhala osangalala ndi omwe ali osangalala". (Aroma 12:15.)
Si tchimo kuyesedwa ku nsanje, koma ngati tilola kukhala ndi moyo ndi kukula, kumawononga kwambiri. N'chifukwa chiyani nsanje ndi tchimo? Chifukwa zimagawanitsa anthu. Kumawononga maunansi, kumayambitsa mikangano, ndipo kumayambitsa mzimu wa kuwawidwa mtima ndi kuipa. Zimapangitsa anthu kuchitapo kanthu ndi kulankhula m'njira zovulaza. Kuchita nsanje ndithudi ndi tchimo, ndipo mawu a Mulungu amanenanso kuti ndi tchimo.
"Kulikonse kumene kuli nsanje ndi chikhumbo chadyera, pali chisokonezo ndi zonse zoipa." Yakobo 3:16 .
Kodi timagonjetsa bwanji nsanje?
Koma ngati tikuyesedwa kuti tikhale ndi nsanje, sikuyenera kutsogolera ku uchimo! (1 Akorinto 10:13.) Pamene Yesu anakhala padziko lapansi, Iye anagonjetsa uchimo wonse. Iye anayesedwa m'njira iliyonse imene ife tiri, koma sanachimwe. Zotsatira zake, Iye akhoza kumvetsa zofooka zathu ndi kutithandiza pamene tikuyesedwa. Tikhoza kupita ku mpando wachifumu wa Mulungu, ndi kupeza chifundo ndi chisomo (mphamvu kuchokera kwa Mzimu Woyera) kuti atithandize kugonjetsa nsanje nthawi iliyonse yomwe tikuyesedwa. (Ahebri 2:18; Ahebri 4:15-16.) Tikhoza kugonjetsa ngati Iye anagonjetsa.
Kodi timaligonjetsa motani? Tiyenera kuyamba ndi kuvomereza kuti ndife ansanje. N'kwachibadwa kunena kuti sitichita nsanje. Koma ngati chikhumbo cha mtima wathu ndicho kukhaladi omasuka ku uchimo wonse, pamenepo tifunikira kudzichepetsa ndi kuvomereza chowonadi.
Zimayamba ndi lingaliro. "Zimenezo si chilungamo." "Kodi akuganiza kuti ndi ndani?" "N'chifukwa chiyani sindilandira chitamando? N'chifukwa chiyani nthawi zonse iwo ndi amene amadalitsidwa?" Malingaliro osavuta ngati amenewo. Timakhala ovutika pang'ono. Tingachipeze kuntchito, kusukulu, m'banja lathu ndi m'mabanja, ndi ndi utumiki wathu kwa Mulungu.
Paulo anachitira umboni kuti "Ndapachikidwa pamodzi ndi Khristu. Si ine amene ndimakhala, koma Khristu amakhala mwa ine; ndi moyo umene ndikukhala nawo tsopano m'thupi, ndimakhala ndi chikhulupiriro mwa Mwana wa Mulungu, amene anandikonda ndi kudzipereka Yekha chifukwa cha ine." Agalatiya 2:20. Mwa chikhulupiriro, ifenso tikhoza kudziona tokha - malingaliro athu, malingaliro, malingaliro, kudzikonda, ndi zina zotero - kupachikidwa ndi Khristu. Izi zikutanthauza kuti timanena kuti 'ayi' pa zimene tikuyesedwa, ndipo sitigonja ku uchimo. Ndiye ife tiri amoyo kwa Mulungu mwa Khristu Yesu Ambuye wathu. (Aroma 6:7-11.)
Pamene tikukhala mogwirizana ndi chikhulupiriro chimenechi, tikhoza kugonjetsa ziyeso za kukhala ansanje, ndi kukhala okhutira kwambiri ndi oyamikira m'malo mwake. Tikayesedwa, tikhoza kupempherera mphamvu kuti tipitirize kunena kuti 'kayi' pa zomwe ndikuyesedwa ndikukumbukira kuti ndi Khristu amene amakhala mwa ine tsopano, komanso kuti ndikhoza kuchita monga momwe Iye akanachitira, ngakhale nditamva bwanji. Ndiye zochita zanga sizimabweretsa "chisokonezo ndi zonse zoipa". M'malo mwake zochita zanga zimatsogolera ku moyo ndi mtendere. (Aroma 8:6.)
Zotsatira za kugonjetsa nsanje
Kenaka timapezanso vumbulutso lonena za Thupi la Khristu. Ngati tikufuna kutumikira Khristu ndi mamembala a Thupi Lake (Mpingo), sipangakhale nsanje kapena magawano; umodzi wokha. Ziwalo za Thupi Lake sizingagwire ntchito motsutsana wina ndi mnzake, mwinamwake Thupi silingagwire ntchito. Paulo analemba momveka bwino za izi mu 1 Akorinto 12:12-27. Ngati membala mmodzi akuvutika, mamembala onse amavutika nawo. Ngati membala mmodzi alemekezedwa, mamembala onse amasangalala nazo. Palibe nsanje kumeneko!
(Kuwerenga kwina za Thupi la Khristu pa Aroma 12:3-6 ndi Aefeso 4.)
N'chifukwa chiyani nsanje ndi tchimo? Chifukwa chakuti zimaba nthaŵi yathu ndi chimwemwe! Tangolingalirani ngati tikula m'moyo waumulungu m'malo mwake! Tikadziwa zolephera zathu ndikuwona m'malo mwake ntchito zomwe Mulungu akufuna kuti tichite, tidzakwanira mu Thupi ndendende monga momwe tiyenera, ndipo musatenge malo ambiri kuposa momwe talandira chisomo kuchokera kwa Mulungu, koma ndi mamembala othandiza omwe angagwire ntchito limodzi mu mgwirizano ndi mgwirizano. Ndi mpumulo wathunthu ndi mtendere wotani nanga umene tingalowe, kukhala okhutira kwambiri ndi oyamikira!
"Munayeretsedwa ku machimo anu pamene munamvera choonadi, choncho tsopano muyenera kusonyezana chikondi chenicheni monga abale ndi alongo. Muzikondana kwambiri ndi mtima wanu wonse." 1 Petro 1:22-25.